RÒ ĐỘNG MẠCH CẢNH - XOANG HANG, CÁC DẤU HIỆU CẢNH BÁO Ở MẮT

Rò động mạch cảnh – xoang hang là hiện tượng xuất hiện lỗ rò động tĩnh mạch giữa động mạch cảnh và xoang hang. Tuỳ từng mức độ áp lực trong xoang hang và thời gian mà có biểu hiện triệu chứng cấp tính hay tăng dần từ từ. Rò động mạch cảnh – xoang hang được chia thành 2 thể: trực tiếp và gián tiếp.

- Trực tiếp: Là những shunt lưu lượng cao, máu chảy trực tiếp từ động mạch cảnh trong vào xoang.

- Gián tiếp: Thông nối gián tiếp từ các nhánh nhỏ màng cứng của động mạch cảnh trong hoặc ngoài hoặc cả hai vào xoang hang.

Tìm hiểu về nguyên nhân gây bệnh

Rò động mạch cảnh – xoang hang trực tiếp: do chấn thương đầu; vỡ túi phình cảnh trong xoang hang; bệnh thiếu collagen;  loạn sản cơ sợi và phẫu thuật vùng sàn sọ cạnh xoang hang (tuyến yên, xoang bướm).

Rò động mạch cảnh – xoang hang gián tiếp: do thai kỳ, viêm xoang; huyết khối xoang tính mạch hang với tái tưới máu; yếu tố thuận lợi THA; ĐTĐ type II; xơ vữa mạch máu; hoặc thường không rõ nguyên nhân gây bệnh.

Các dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng:

Về lâm sàng:

• Từ nhẹ đến rất nặng của mắt và biến chứng thần kinh. Phù kết mạc, giãn tĩnh mạch kết mạc.
• Lồi mắt dạng mạch, ù tai dạng mạch đập (một âm thanh với nhịp đều đặn, đồng bộ với nhịp đập của tim), đau đầu.
• Liệt vận nhãn: sụp mi, nhìn đôi, hạn chế vận động mắt do liệt dây thần kinh sọ não (III, IV, V, VI)
• Xuất huyết não, xuất huyết dưới nhện, chảy máu tai, chảy máu cam do ứ trệ tuần hoàn tĩnh mạch vỏ não lâu dài gây giãn tĩnh mạch não.
• Tăng nhãn áp thứ phát (tăng áp lực thượng củng mạc), tổn thương đáy mắt (phù gai thị, teo gai thị, xuất huyết võng mạc) gây mờ mắt.

Về cận lâm sàng:

• Chụp mạch DSA: Là tiêu chuẩn vàng. Thấy được luồng thông động tĩnh mạch từ động mạch cảnh – xoang hang – tĩnh mạch mắt ngay thì động mạch là tiêu chuẩn và để xác định chẩn đoán và phân loại lỗ rò.
• Ngoài ra trên DSA còn giúp đánh giá tình trạng lỗ rách lớn nhỏ, phức tạp hay đơn giản. Đồng thời, hình ảnh chụp mạch máu não DSA còn giúp đánh giá đường dẫn lưu máu tĩnh mạch sau dò và tuần hoàn bàng hệ giúp tiên lượng khả năng điều trị.

Cách điều trị:

• Các biến chứng ở mắt đòi hỏi các biện pháp đặc hiệu để điều trị lỗ rò. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia thần kinh ở giai đoạn sớm, thậm chí nếu các đặc điểm lâm sàng nhẹ cũng có nguy cơ bị đột quỵ cao.
• Trực tiếp: Hầu hết lỗ rò động mạch cảnh – xoang hang đều không đe doạ tính mạng; cơ quan bị nguy cơ chính là mắt. Chỉ định phẫu thuật đóng lỗ rò không tự đóng. Lỗ rò sau chấn thương ít có khả năng tự đóng hơn là lỗ rò tự phát vì dòng chảy mạnh hơn. Điều trị có thể tiếp cận qua đường động mạch để sửa động mạch (như nút mạch, dụng cụ khác) hay nút xoang hang bị bệnh (nút mạch, bóng, dụng cụ khác). Mở sọ để can thiệp vào động mạch đôi khi cũng được áp dụng.
• Gián tiếp: Nếu cần thiết, điều trị bằng gây tắc qua đường tĩnh mạch của xoang bị ảnh hưởng. Huyết khối gây tắc hay đóng tự phát đôi khi xảy ra (lên đến 50%). Ép động mạch cảnh từng lúc có giám sát chuyên khoa đã được coi là làm tăng khả năng làm cho tắc mạch xảy ra.

Cập nhật các thông tin nhãn khoa & ưu đãi xóa cận: https://matsaigoncantho.com

Số 717 đường 3 tháng 2, P. An Bình, Q. Ninh Kiều, TP Cần Thơ

Hotline: 0867.01.01.05

Số 77, quốc lộ 91, KV. Phụng Thạnh 1, P. Thốt Nốt, Q. Thốt Nốt, TP Cần Thơ

Số 20-22, đường Số 14, Khu vực 4, Phường III, TP Vị Thanh, Tỉnh Hậu Giang.